Мова родная
Ты – самы першы снег – цнатлівая.
Крынічны звонкі смех – гуллівая.
Асенняя туга – шчымлівая.
Ты – хваля ў берагах – вірлівая.
Ты – замець завірух – іскрыстая.
Выратаванне з скрух – каб выстаяць.
Сівых дзядоў маіх – шэпат у сне.
Ты – памяць!
Ты – жыццё!
Ты – светач мне!
Ты – музыка лясоў, што цешыць слых.
Ты водарам палёў займаеш дых.
Гамонка ручая, вясновыя лісты,
Ты – квецень лугаўя,
Сувой зімовы – ты!
Ты – рана ад баёў!
Збалелая!
Скрываўлена, ды ўсё ж – сцалелая.
Хай голас твой звініць – упэўнена.
Каб з падчаркі паўстала – крэўнаю!
Бо ўсё ў жыцці людзей – умоўнае,
А мова – ёсць душа – галоўнае!
Будзе слоту абвяшчаць прагноз...
Будзе слоту абвяшчаць прагноз,
Лістабой учыніць ператруску.
Песняй, што расчуліла да слёз,
Я прыму цябе па-беларуску.
Краю блаславёнага дачка,
Дзякуй лёсу,
маю не ў нагрузку —
Зорны крыж Мацея Бурачка...
Ты ўва мне прызнаеш беларуску?
Сто разоў шукай другой красы,
А тым больш што свет даўно не вузкі!
...Ды калі ты не бязродны сын —
Гавары са мной па-беларуску.
Час — вар'ят, шалёнае таксі.
Толькі ўсё ж не мыслю я аб спуску.
Кажаш, што магілы зараслі?
Памаўчы са мной па-беларуску.
Да мовы прынік беларускае...
Да мовы прынік беларускае
І вытокі шукаю жыцьця:
Ад ляхаў яго сьцежка вузкая,
Ці з балтаў - галодных бадяг?
Славяне - высокае званьне
Ад Віслы да сэрбаў Балкан.
Братэрства нам мова яднае,
А не фіна-татарскі мутант.
Да мовы прынік беларускае
І з ёй на адзіны прысуд,
Славянства, жытнёваю лускай,
Чысцюткім, як сьнег бел, нясу.
-12.07.14.
Родная мова, цудоўная мова!
Родная мова, цудоўная мова!
Ты нашых думак уток і аснова!
Матчын дарунак ад самай калыскі, −
Ты самацветаў яскравая нізка.
Кожны з іх барвы дзівосныя мае,
Вечным агнём зіхаціць – не згарае.
Ты мне заўсёды была дапамогай,
Дзе б і якой не хадзіў я дарогай.
Чую ў табе перазвоны крыніцы,
Чую ў табе і раскат навальніцы,
Чую павевы зялёнага бору,
Водгулле працы ў родным прасторы.
Кожнай драбнічкай ты варта пашаны,
Кожнае слова вякамі стварана.
І на вякі яно жыць застанецца,
Вечнае так, як народнае сэрца.
Родная мова
РОДНАЯ МОВА
З родным краем рад сустрэчы,
Наглядзецца не магу
Як лугі дзяцінства рэчку
Берагамі берагуць.
І звініць, як гэта рэчка,
Мова матчына, журчыць.
Так і нам – удзячна вечна
Мову продкаў берагчы.
Гэты скарб вялікі самы, –
Не бывае даражэй.
Бо заўжды і нас таксама
Наша мова беражэ…
Скарына
Асветнік, вучоны
I першадрукар,
Наш гонар —
Францішак Скарына.
Запомні ўсім сэрцам
Як велічны дар
Радзімы
Славутага сына.
Праклаў ён дарогу
Да Слова, Святла,
За Матчыну Мову
Паклікаў змагацца,
Каб вольнай заўсёды
Між вольных магла
Дзяржаваю
Белая Русь
Называцца.
Роднае слова
Пад казачным дубам
над Нёманам сiнiм
хлапец прызнаваўся ў каханi
дзяўчыне.
I рэхам той шэпт
адгукаўся мiж гаю:
...Кахаю, кахаю...
Я чула пяшчотнае,
шчырасцi поўнае,
маё, беларускае, роднае, кроўнае,
такое раптоўнае,
такое чароўнае.
Такое ласкавае, цёплае, чыстае,
як сонца, агнiстае,
як Нёман празрыстае,
як казка, былiна, як песня,
жаданае,
дагэтуль зусiм у жыццi не пазнанае,
вясновае слова ад шчырага сэрца.
Яно празвiнела над хвалямi ў рэчцы.
вятрыска шаптаў яго
з лiсцем мiж гаю:
...Кахаю, кахаю...
Шапталi яго сенажаць i дуброва,
людзьмi перачутае,
некаму новае,
адзiнае, дзiўнае, светлае слова -
кахаю... кахаю...
Кахаю...
Люблю...
Беларускаму краю
бясконца я слова "люблю" паўтараю.
Мова
Празрысты звон,
грымотны грукат,
скалісты свіст,
магутны гул —
усе
разрозненыя гукі
цяклі,
каб зліцца
у агул.
Хісталі
ўздыбленыя далі,
глыбаста білі ў небасхіл.
I ў немату
не прападалі,
а западалі
і раслі.
I ціш і гром,
і звон і шорах
спляліся
ніткаю радства, —
калі з грудзей,
нямых і чорных,
аднойчы
мова прарасла.
Дала мне маці гэту мову...
Дала мне маці гэту мову,
Каб не нямым прыйшоў у свет,
Дала мне маці гэту мову,
Як спадчыну і запавет.
Была яна не беларучкай
І на жніве, і на сяўбе;
На глебе добрай беларускай
Здабыты словы ўсе яе.
Прапахлі сонцам і падзолам,
Дажджамі, сокамі раслін,
Пад знак рукам яе мазольным,
Што мелі толькі ў сне спачын.
Дачка мая! У жыццёвай прозе
У буднях і святочным днём
Не пакідай яе ў парозе,
Калі ў нечы ўвойдзеш дом.
Хоць голасу не маю...
Хоць голасу не маю,
Ды не спяваць не змог,
Каб не знямеў мой краю,
Мне песні шэпча Бог.
Спяваю – тым усцешны.
Сумленнем не крыўлю.
Мо хоць кагосьці з грэшных
Да мовы прытулю.
Мне гэтак часам сумна,
Што бэсцяць бессаром
І мову ў нас бяздумна
З душы ірвуць сілком.
Хтось выгукне звыродна,
Маўляў, не згіне свет,
Калі й памрэ народны
Апошні наш паэт.
Хоць і адчай даймае,
Ды голасна пяю,
Бо з мовай засынаю
І з моваю ўстаю.
Мова – быццам кветка тая
Мова – быццам кветка тая,
Што цвіце адным на радасць,
А ў кагосьці выклікае
Непрыхільнасць, злосць і зайздрасць.
Беларускай мовай можна,
Калі хочаш, авалодаць,
Як жанчынаю прыгожай,
Атрымаўшы асалоду.
І таму адны імкнуцца,
Бы з каханай, з ёй спаткацца,
А другія спадзяюцца
Зганьбаваць і насмяяцца.
